Yejooraee
نقره‌ایِ نورِ ماهـ
شاخه و خاک و آب و شب را می‌پوشاند و می داند
تو نیز درختی و زمینی و رود و لحظه
خنده‌ها دهان باز می‌کنند و ما
بی ترس و استعاره
بی هیچ اراده
بر لب ایستاده‌ایم


می شود آیا پریدن؟
با فریاد، جنون
شاید کمی لغزیدن

آرام و ناپدید،
چون گذرِ ماه
از آسمانِ ظهر
من، نقره‌ای و سبُک
ساعت‌ها و جاده‌ها
آستانه و انتها:
پاسخی که معمای آن خاطرم نیست

چون تصویرِ منفعلِ یک پندار
مقابل آینه‌ی ذوق
-بی هیچ ترانه‌‌ای و تعبیری!-
می‌خیزد و فرو می‌افتد
شب
پشت پلک‌های محدب او
در لحظه‌ی مبهمِ سقوطِ ناگهانی
به عمقِ رویاهای مردد و بی‌ابتدا
زبانه‌های شوق
بی‌که بدانند
به هر سو کشیده می‌شوند:
به انتهای عصرها و ابتدای صبح
بنفش و آبی و نیز آفتابی
گاه خواب‌آلود و خسته
چون شاپرکی در آستانه‌ی برگ
در شیب ملایم کوهستان،
یا به خراش‌های کوچکِ خندان
بر انحنای سفیدِ زمان
که با خزشِ ملایمِ خود
در گستره‌ی پهناور خویش
از هرچه هست معنا می‌زداید
و معنای مجدد می‌زاید
بی‌که بداند
بی آنکه لب گشوده باشد
آواز می‌خوانَد
زاده‌ی زحل
بر انحنای روشنِ سکوت و آگاهی


نوزدهم
پنجره را کوبید
و پرده را کشید
-از سر شیطنت-
باد سرخوش تابستانی
چون هیجانی خام که سو نمی‌گیرد و می‌کِشد
روح را
،سوی مرگ
خندان و گریزان
استعاره‌ی او دور می‌شود و پیش می‌آید و محو
هجا می‌کند و محو
در سایه و استعاره
آمیخته با خون و خیال،
پخش و پاره
او
با تکه‌های مقدّر سرنوشت چه خواهد کرد؟

چون درختِ خمیده‌ی مرداب
به تماشای تصویرِ هلاکِ خویش

همانطور که ساقه و برگ،
او نیز گاهی لحظه‌ی افتادنش را فراموش می‌کند
و کاهلانه می‌خیزد به جُستنِ آن رویای محو شده
بی شوق و جنون، کمی زودتر از ساعتِ مقرر
در شروعِ صبحِ بادی
درختان و علف‌ها کوشیدند
تا چیزی یادآوری‌ام کنند
چیزی که البته بیهوده بود
و این کافی نبود
چیزی بایست می‌گفتم
و تو از یادم بُردی 
چیزی میانِ من و آینه تاریک می‌مانَد
از من                    و دیدنِ من
چیزی که شاید در قلبِ آینه می‌تپد
بینِ دویدن تا ایستادن

 بی که بدانم چیست
لبخندی گنگ و هذیانی
سینه و سَرم را می گذرانَد
جویای گم شدن
در غربتی صمیمی‌تر
آنجا که روی قالیچه می‌نشینی
به یقین تو سلیمانی
اگر فقط غلتی بزنی
و در رویایی عمیق‌تر
که شیرین تر از فرزانگی‌ست
بر فراز هندسه‌ی تباهِ ‌واقع به پرواز درایی
و آن دانش رسمی و اصیل را
که هرگز به کار نمی آید
سر بکشی
چون خداوندگاری مست
که باز می مانَد دهانش از پژمردن حرفی
البته تو خدایی
که بسته چشم‌هایش را
بر دایره‌ی بیرون
درانتزاعِ مرگ

عقربه از آشفتگیِ روز می‌گذرد
بی حوصله نیز می‌زند پرسه رؤیا
بر امتدادِ خاطرِ خفته
واضح چون بلورِ شفافِ تصویر،
در انعکاس نور و بیداری
و مبهم چون تمام چیزهای دیگر
گوشه‌ی چشم، بی حواس به شیطنتِ چراغِ معجزه
که لیز می خورَد میانِ لغاتِ تاریک
چون آرایه‌ای فریبنده
و پنهان می شود
پشت حرفی ناخوانا
کمان خفته خالی امما
رهای رها،
چُرت افتاده بر فرشِ زمین
سبزه‌ای چون
پیرهنِ لایه لایه بر تن:
نوازنده‌ی باد
در دشتِ گلها و اتفاقاتِ کوچک
نی‌لبکی زمزمه می کند
چون استعاره ای اجباری
و لحظه‌ای دیگر
خواب‌ بر روانِ سنگ و ساقه می لغزد


جام تهی
لب رود
بر خاک افتاده
و انگشتِ کبودِ دیوانه
نخ های نامرئیِ میانِ پرتوِ عقل و گریزِ سایه را رج می زند
تار و پود آسمان نیز همچون گذشته آبی‌ست
آبیِ تیره
بر درختِ خشک
انبوهِ زندگی

همانا که آوای زوال
پیش از خاموشی
تمام سرودها را خواهد خواند
دیریست آنچه می رقصد بر صحنه
نیست جز تراکم بازتاب اندیشه‌ی نور
از لرزه‌های جسم
عمریست که معنا نیست
جز توهمی سنجیده
و تن، گنجینه‌ی انباشته‌ی باستانیِ من
نیست هیچ
الا تداخلِ محتومِ سادگی و نفهمیدن
و لایِ خطوطِ ناخوانایِ رنج، رنجیدن
رسیدن، بازتابیدن و از نو رسیدن
چیزی چون حظِّ آوارگی در پرتو‌ها
تا کشفِ ردِّ لیزِ رؤیا: از سینه تا سر
خزیدن و لغزیدن
به سطر نخست و پیش‌تر:
خوابیدن
...
هنوز، ابدی، رو به بیکران، گشوده، بی معنا
چگونه بازی می دهی
من بودن را، در مرزِ تن بودن را
و هشیاریِ مبهم، زنده بودن را
که چشمِ در هم
در رنگ‌ها می جویدت
آنی که تو رازی چون
شاید در لبخندِ کورِ پروانه‌ای دیوانه تنیده‌
دورتر می روی


شش و نیمِ عصر از خواب پریدم
امروز را به یاد می آورم
چه روزیست؟ نمی‌دانم
آسمانش نارنجی ست
و ابرها روی همدیگر انباشته‌اند:
نشاط در افق دراز کشیده
دیروز شعری دیدم
که از پنجره بیرون افتاده بود
و بال درآورده و پرواز کرده و      رفته بود
انگار چیزی می‌دانست
برای آنکه بفهمم
باید او را به یاد آورم
او که یادآوری‌اش، مانندِ شناختنش
فراموشیِ خویش است
بیداری به تمامی پاک می‌شود      از ذهنِ من
و پاک می شود از غرور و وهن
و چیزی نمی مانَد الّا نقطه‌ای سیاه
تلاقیِ دو نگاه
ناخودآگاهم و من.

ساعت شش و نیم
خواب اندیشه‌ایست فناپذیر
شش و نیمِ عصر
خودم را در رودخانه‌ای تیره می‌اندازم:
زندگی رؤیایی جاریست
مهر
میانِ من و دیگری ورطه‌ای بود که با هیچ پُر نمی شد الّا کلمه
و کلمه خود ورطه‌ای بود میانِ من و جهان
شب می درخشد
خیابان‌ها و مردم می درخشند
و تابلویِ خاموش جلوه‌یِ خاصِ خودش را دارد
این‌ها واقعیت ندارند
تنها ذهنِ خیسِ من است که واقعی‌ست
و تصاویری که دور و دورتر می‌شوند
و چندین ماه و یک ستاره در آسمان
یعنی که من در سفرم
سفری در خواب در شب در خلاءِ واقعیت
در حالِ نگاهی لغزنده به هر چیزِ دست نیامدنی
در عمیق‌ترین لایه ها
در دهانِ اژدها

میانه‌یِ مرداد
خزیدن بادِ گرمِ شبِ تابستان روی پوست نیمه بی جان من، بخصوص وقتی از نقاط دوری وزیده باشد، می تواند من را به وضعیت خاصی برساند. یادِ سکوتِ بی انتهایِ عصرهایِ تاریک، میان درختانِ جنگل ناکجا را برایم زنده کند و بویِ علف ها را در خم و پیچِ مغزم بچرخاند، طوری که شیرجه شوم درونِ مایع سبز و سیاهِ ادراکم و دوباره خودم را پیدا کنم و پرواز کنان، در حالی که زمان از آستینم می‌چکد و امروز را فراموش کرده‌ام، از نور پیشی بگیرم. جایی که انگشتم را بر سطحِ ستاره ای دور بگذارم و حلقه هایی توو در توو، هزاران حلقه یِ توو در توو بر تنِ سوزانش بکشم و خوابِ ستاره را بیاشوبم. چشمم را ببندم و گوش هایم را. نفس نکشم. آغازِ رویشِ ریشه‌ی سبزی باشم که چنگم می‌زند بر دلِ خاک و فرو بروم. جاری شوم و صدایِ برخورد انگشتی به در باشم، در گوش‌ طنین انداز شوم و جلویِ گشودنِ لب‌ را بگیرم. چشمی که برق می‌زند و دستی که درونِ سینه‌ ای می‌رود: قلبی را در مشت بگیرم. تپشی باشم که درونِ رگ هایِ پرنده‌ای بازیگوش جاری ام می کند، و هر ثانیه چند بار تکرار میشود. تند و ترسان. در گریز از گوشت و چربی، نامش انسان. و عبور از قفسی بدونِ میله. گُه. آزادی. گِل شوم. بمالم به کفش ها و شسته شوم. چرخه ای ناچیز و بی آغاز و بی پایان شادم کند. با رودها بازی کنم، بر بال پروانه ای بنشینم، و ازدرخت و کوه و سنگ بالا بروم. لبم را بر دهانه‌ی آتشفشان بگذارم و منتظر بنشینم. با اولین پرتوها منفجر شوم، همراه خاکستر به اعماقِ سینه‌ام برسم و خفگی‌ام سالها طول بکشد.
عصرها کِش می‌آیند و سوال می‌پرسند
و میانِ من و اشتیاق
فاصله افتاده

تیر
خواب می بینم
آویخته عنکبوتی بر تارِ خویش‌ام
در دلهره ی فردای هستی
و این ضعفِ من است



                                                                                                                                                                                                            
می خواهم خونم را بر پیکرتان بپاشم. می خواهم با دستم تصمیم بگیرم. و با انگشت‌هایم.
چون رویایی میانِ رویایی
هیچ دری را نخواهم گشود
همینجا قلبم را به دیوار خواهم کوبید
تالاپ
       
       
       

اردیبهشت
رنگْ پریده،
نارنجی، نقره ای.
ماهِ بعد از ظهر.





















اکنون این بارِ سنگین مرا لِه کرده است. این که می نویسد، خودِ صفحه کلید است و من نقشی در نگارشِ این سطور ندارم. باور نمی کنم.

                                                                                                                                                                                                                                                                       
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     
                                                                                                  
                                                                                                                                                                                                                                                                                                      
                                                                          
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              
                                                                                                      

                                                                                                                                                                                                                                                                      
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     
                                                                                                  
                                                                                                      

***



این نورِ لعنتی از کجا می تابد؟ این نورِ لعنتی از کجا می تابد؟ این نورِ لعنتی از کجا می تابد؟

بیستمِ تیر
هراسان، پهلوی ساحلِ سفید
در صبحِ سردِ یکی از قطب‌ها
 چند نهنگ، تو و اصرار
خانه‌ات کجاست دوستِ من؟
در قلبِ خاموشِ این تکه‌یِ بی خاکِ دنیا
...سوار بر سوزِ صبح و عصر و شب‌هایِ سرد
دنبالِ تکه ای بیهوده گی
دوستِ من خانه‌ات را کجا ساخته‌ای؟
غذایِ دیروز، خوراکِ شاش بود
و امشب با شامِ تباهی تمام می‌شود
فردا دوستِ من؟
-همه جا-
...
-که با سفره‌ای رنگین در اتاقِ گرم و کوچک‌اش، تمامِ گرسنه‌هایِ شهر را سیر کنی-

تو بر لبه‌یِ آگاهی و انتخاب سفر می‌کردی
و ترانه‌یِ باشکوهی در سرت می‌نواخت
با چلچله ها می‌نشستی و با خورشید بر می‌خواستی و بر زینِ کبودِ افسردگی‌ات می کوبیدی و از سرنوشت سواری می‌گرفتی
حالا، اکنون خانه‌ات کجاست دوستِ من؟
-خطا خودِ تو بودی، و تجربه همه چیز است-
اینگونه به یخ ها می‌نگری و آنچه را که من هر بار ندیده‌ام، می‌بینی
و دور و دورتر می‌شوی
آنجا که هرگز، هیچگاه نبوده‌ای
و هرگز بارِ دیگر نخواهی بود
و این هیچ است و هیچ نیست
خودِ مرگ

خردادِ نود و هفت


به این فکر می‌کردم که در روزهایِ گذشته چه‌کارهایی کرده‌ام. نه، منظورم کارهایِ مشخصی نبود که هر چند ساعت یا روز یا هفته انجام می‌دهم. منظورِ مهم‌تری داشتم. به لذت‌هایِ عمیق‌تری فکر می‌کردم که در چند روزِ گذشته برده بودم. و یک حسِ نارضایتیِ همیشگی و به دنبالش افکاری که ایجادِ حسِ دیر بودن می‌کردند... آیا می‌توانم تعریف و توضیحِ مشخصی درباره‌یِ زندگی‌ام به خودم بدهم؟ زمان چطور من را تغییر می‌دهد و من چطور از بقیه تاثیر می‌گیرم. فکر کردم چقدر می‌توانم زندگی کنم. و فکر کردم دقیقن به چه چیزی باید برسم. چیست که من را واقعن من می‌کند؟ در این فکرها بودم که ساعت گفت یازدهِ شب است و ادامه داد قرار است دیگر نچرخد و ایستاد. به سیگارم نگاهی کردم و سعی کردم طوری که خراب نشود خاموشش کنم. دوباره به ساعت نگاه کردم که ایستاده بود. اگر باتری داشتم هم به زحمتِ پیدا کردنش نمی‌ارزید. موقعِ خواب به این فکر می‌کردم که شاید منظورِ مهمی داشته که حرف زده. چون ساعت هرگز حرف نزده بود. قبل‌تر یک‌بار بخاری حرف زده بود، ولی ساعت هیچوقت. البته بخاری را خیلی زود خاموش کردم و تا صبح می‌لرزیدم. چند روز بعد افسوس خوردم که چرا نگذاشتم حرفش را تمام کند. و هنوز متوجهِ منظورش نشده‌ام... وقتی بیدار شدم، هنوز صبح نشده بود. سعی کردم آبِ دهانم را پاک کنم و کمی تکان بخورم. عرق کرده بودم و چسبیدنِ لباس به بدنم خیلی آزار دهنده بود... وقتی دوباره بیدار شدم هنوز صبح نشده بود و ساعت احتمالن یازدهِ شب را نشان می‌داد. به این فکر کردم که در روز‌ها و ماه‌هایِ گذشته چه‌کارهایی کرده‌ام. هیچ صدایی نمی‌آمد و همه‌چیز کمی ترسناک به نظر می‌رسید. پس دستم را زیرِ بالشم بردم تا تلفنم را پیدا کنم. وقتی دیدم یازدهِ شب را نشان می‌دهد، پریدم. آیا ساعت منظورِ مهم‌تری داشت؟
سقفِ بالایِ سرم خندان به نظر می‌رسید. باتری را در شرایطی پیدا کردم که سرم به گوشه‌یِ کابینتِ آشپزخانه خورده بود و مایعِ سفیدی از سرم بیرون می‌ریخت. به سرعت سمتِ اتاق دویدم. برایِ برداشتنِ ساعت رویِ لبه‌یِ پنجره رفتم ولی ساعت خودش را کنار کشید و به سمتِ راست ِ خودش تاب خورد و در دورترین نقطه‌ای که می توانست به دیوار چسبید. دستم را جلوتر بردم و احساسِ ضعف کردم. کسی در خیابان ایستاده بود و احتمالن من را نمی‌دید. به مایعِ سفید که حالا لباس‌هایم را سفید کرده بود دقت کردم و دستم را پرتاب کردم. ساعت را گرفته بودم. پایین پریدم و وقتی که باتری را از جیبم بیرون کشیدم، ساعت آرام‌تر شد.
صبح کفِ اتاق بیدار شدم و همه‌یِ اتاق سفید بود. من هم سفیدتر شده بودم. ساعتِ هشت و نیم را نشان می‌داد. به دیشب فکر کردم. به کارهایی که نکرده بودم. به لذت‌هایی که برده و نبرده بودم. به دنیایی که به من نمی‌نگریست نگاه کردم و دنبالِ سیگارِ خاموش‌ام گشتم.

اسفند
ای خونِ جاری در رگ هایِ من
بگو چگونه قلبِ میرایِ مرا میفشری
چگونه از من میگذری و از دست هایِ من میگذری
و خواب هایِ مرا میبینی
و در شهوتِ من می آمیزی
و سرخ تر میشوی
بگو چرا در چشمِ من موج میزنی
و مرا نمیبینی؟
ای خونِ سرخِ من،
آه ای خونِ سرخِ جاری در رگهایِ تنگ و افسرده یِ من
چرا نزدیکتر نمیآیی
چرا دستم را نمیگیری
چرا لبهایم را نمی بوسی؟


پنجمِ بهمنِ نود و شش



از هراسِ فردا گریختم
دیروز را آتش زدم
و کوهی از عقربه ها
مدام می‌چرخند و سرزنش ام می‌کنند
آی امروز، آی امروز
کجایی؟
امروز کجایی عزیزم؟
امروزِ عزیزِ من کجایی؟
درختِ کهنسالِ زمان خشکیده است
درختِ من
اکنون خواهد خشکید
از روزها چیزی جز عصر هایِ خشک و نارنجی باقی نمانده است
از بدن ها تلّی تفکرِ مشکوک
از هر آوازی، آوایِ مبهمی
به هیچ می‌بازم

بیست و دومِ دیِ نود و شش


​اگر در نبردِ تگرگ و طوفان
برگی که افتاد
و کفِ دستِ شما پژمرد
من بودم
اگر پس از شکستنِ دنده‌هایِ کودکی نحیف
دردی که پیچید
و فریادی که کشید
من بودم
و زیرِ بمبی که رویِ سقفِ ترک خورده‌یِ کوچه‌هایِ بی روزن می‌ریخت
کسی که مُرد، اگر من بودم
از پرواز اگر نمی‌ترسیدم
و زیرِ سقفِ سرزنش به شکستنِ بال‌ امید می خندیدم
ترس را شکست می‌دادم
ترس را شکست می‌دادم

دومِ دیِ نود و شش



تو سوزِ زخمی تازه ای
رویِ انگشتی لرزان
پشتِ ماشه ای مردّد

هشتمِ آذرِ نود و شش


ما زمستانیم
و پاییزیم
و تابستان
و بهار...
رختی بر بند
زیرِ باران، آفتاب، باد و برف.
 
یکمِ فروردینِ نود و شش
تو جان می گیری
زمان می ایستد،
و آب می ایستد...

سیزدهمِ آبان ماهِ نود و پنج


عاشقان گیاهانند
که ریشه هایشان فرو رفته است
در کفِ دست من
در استخوانِ کتفِ تو
در جمجمه یِ شکسته یِ من
و این خاطراتِ من و توست
که توت مى شود یک روز
انار مى شود گاهى
که دیروز انگور شده بود
که فردا زیتون و تلخ

-بیژنِ نجدی

هجدهمِ مردادِ ماهِ نود و کوه
در شب کوچکِ من، افسوس
باد با برگِ درختان ميعادی دارد
در شبِ کوچک من دلهره یِ ويرانيست
گوش کن
وزشِ ظلمت را می شنوی؟
من غريبانه به اين خوشبختی می نگرم
من به نوميدیِ خود معتادم
گوش کن
وزشِ ظلمت را می شنوی؟
در شب اکنون چيزی می گذرد
ماه سُرخَست و مشوش
و بر اين بام که هر لحظه در او بيمِ فرو ريختن است
ابرها، همچون انبوه عزاداران
لحظه یِ باريدن را گویی منتظرند
لحظه ای
و پس از آن، هيچ.
پشتِ اين پنجره شب دارد می لرزد
و زمين دارد
باز می ماند از چرخش
پشت اين پنجره يک نامعلوم
نگرانِ من و توست
ای سراپايت سبز
دستهايت را چون خاطره ای سوزان،
در دستانِ عاشق من بگذار
و لبانت را چون حسی گرم از هستی
به نوازشِ لبهایِ عاشقِ من بسپار
باد ما را با خود خواهد برد...
باد ما را با خود خواهد برد...

-فروغِ فرخزاد

شانزدهمِ خرداد ماهِ نود و پنج
خورشید به ما هیچ نکرده است مادری...

سی اُمِ اردی بهشت ماهِ نود و پنج
                                     
                                                 
                                                       
                        
                                     
                                                                          
                                                       

                                           
                                       
                                         
                          
                                                    
                               

شکلِ رفتن بودی
شکلِ راهی که چمدانش را جمع می کند.
و سایه ات کشیده تر می شد
                                                                                                                                        




هفدهمِ اردیبهشت ماهِ نود و پنج


هیچ کس را خبری نیست، از من
بی خبر ترینم.
بی خبرتر از رئیس جمهورِ مغولستان.

بیست و هشتمِ فروردین ماهِ نود و پنج
درخت می کارم
زمینش می دهد ریشه
بهارش، برگ
و برهنه اش می کند پاییز
به خاطرِ دست هایِ من، این آغوش
تا درختی دوباره زاده شود
که آسمان بباردش باران
که زمین بگیردش ریشه
بهار بخواندش با برگ
و لُختَش کند پاییز
به خاطرِ من؟
یا مرگ؟


-بیژنِ نجدی

یکمِ فروردینِ نود و پنج
میلنا، میلنا، میلنا، جز این حرفِ دیگری برایِ نوشتن ندارم.

فرانتس کافکا، نامه‌یِ چهارمِ ژوئیه‌یِ ۱۹۲۰ به میلنا
نامه‌هایی به میلنا- فرانتس کافکا- نشرِ شادگان
 
نوزدهمِ بهمن ماهِ نود و چند
سرما،
مرا از پوسیدن نجات می دهد
اینگونه که مُرده ام
و راه می رَوَم.
سیزدهمِ بهمن ماهِ نود و چهار
آسمان،
دیر است اشک هایِ تو
به حالِ ما.
یک تابستان گریستیم و تو تنها نِگریستی.

هشتمِ آبان ماهِ نود و چهار